کودکانِ سال مند و جامعه یِ نابالغ
ديگر حّجت بر همه تمام است . آن چه در جريانِ انتخاباتِ اخيرِ رياست جمهوری گذشت و ديديم ، موضوعی را که برایِ بسياری آشکار بود آشکارتر ساخت . هزاران سايت و وبلاگ با خودشان و بينِ خودشان سخن می گويند . فاصله یِ روشنفکر و جامعه - نسبت به گذشته - زيادتر شده است که کمتر نشده است و هنوز همان تقسيمِ " خاص " و " عام " با همان درصدهایِ سنتی ، معتبر است و انگار تا نسل عوض نشود و عمومِ مردم به آگاهی هایِ انسانی دست پيدا نکنند ، هيچ چيزی عوض نخواهد شد و هيچ اتفاقی نخواهد افتاد .
از سويِ ديگر هم آشکار است که اين نسل را همان طور که خواستند تربيت کردند و دوباره به هدر دادند و جمعيتِ مليونیِ " منفعل " و مستعدِ هر گونه هدايت و تبليغی را ، برایِ امروز و امروزها ساختند و بار آوردند .
روزی که انقلابِ فرهنگی صورت گرفت و مدارس و مراکز فرهنگی و دانشگاهی به توليد فله ایِ فارغ التحصيل برخاست و دبستان و دبيرستان و دانشگاهمان از دانش و آگاهی تهی شد و تنها همان شکل و ظاهرش باقی ماند و دانشکده یِ پزشکی مان " پزشک هایِ آسپرينی " بار آورد و مؤسساتِ آموزشِ عالی مان از محتوا تهی شد ، بايد فکرِ امروز را می کرديم . وقتی که همين ما پدران و مادران رفتيم و همان ضدِ دانش ها را تدريس کرديم و مغزِ بچه هامان را با هزاران ياوه انباشتيم ، بايد فکرِ امروز را می کرديم . وقتی که بچه ها را با وعده یِ ليسکی می فريبند و پدر مادرها هم سر در آخورِ حقارت هايِ خويش دارند و هنوز گرفتارِ ترس ها و نگرانی ها و سازش کاری هایِ خويش هستند و در صف هایِ وام و نوبتِ سمند و سپهر وقت می گذرانند ، يا دارند از مخابرات به چندين برابرِ قيمتِ جهانی " مبال " تحويل می گيرند ، بايد کانديدایِ رياست جمهوری مان هم ، همان شير فروشی باشد که زيپش را نتوانسته بود ببندد ، يا آن فّکل کرواتی که روزنامه یِ تهران تايمز تویِ جيبِ کتش گذاشته بود و چپه تراش و شيک ، قيافه یِ به اصطلاح " طاغوتی " ساخته بود ، يا کودکانی که چون پشتِ کنکور مانده بودند و آمده بودند برایِ رياست جمهوری ثبتِ نام کنند و يا و يا ... ؟ ؟
اين ها را برایِ تماشاست که می آورند و به نمايش می گذارند ؟ يا عبرت ؟ يا اين که " مستوره " یِ جنسِ موجود در طويله را به نمايش می گذارند ؟ ؟ نشنيده ايد که از قديم و نديم گفته اند : " خوش بخت آن که کره خر آمد ، الاغ رفت " و مگر چنين نگاهی جز کودکانی جوان و ميان سال و سال خورد را ، می پرورد و به گور می فرستد ؟ و مگر همين ضرب المثل ها برایِ پی بردن به عمقِ فاجعه یِ ايران و جامعه یِ ايرانی کافی نيست ؟ به راستی در " امثال و حِکمِ " اين مردم دقت کرده ايد ؟ باورها و معيارها و حکمت هایِ جامعه یِ ايرانی از جنسِ جهل نيست ، چيست ؟
وقتی که می بينم از صد هزار وبلاگِ فارسی ، تنها و تنها انگشت شمار کسان و انديشه هايی هستند که باز و آشکار و عينی و آگاهانه و دلسوزانه " واقعيت " ها و حقيقت ها را می بينند ولمس می کنند و سپس به تحليل می نشينند و ديگران و بسيارانی عمله یِ نادانی هستند و هم چنان گيج و گم و چون " خوابگردان " راه می سپرند و همواره نيز ابزار و حربه یِ اربابِ ثروت و قدرت هستند ، يا به نحوی در بازیِ بازی گران نقش دارند ، نسبت به آينده یِ نسل و کشور ، دچارِ نوميدی و سرخورده گیِ شديد می شوم . به راستی بينديشيد و انصاف بدهيد که چند درصد ، يا چند سايت و وبلاگ هستند که روشن و بايسته می بينند و تحليل می کنند ؟ ؟ و تازه ارتباطِ اين سايت و وبلاگ ها با جامعه و توده هایِ مليونیِ مردم چگونه است ؟ يا اصولا توانسته اند رابطه ای با نوعِ مردم برقرار کنند ؟ يا خير ؟ آيا جایِ نا اميدی دارد يا نه ؟ ؟ بگذرم از اين که ما ايرانيان از اينترنت چگونه استفاده می کنيم و امروزه به چه کارمان می آيد و...
آن دوستی که می گويد " راديکاليزم " رشد خواهد کرد ، يا عرصه برایِ " آنارشيسم " و" فاشيسم " مهيا خواهد شد – به باورِ من – هنوز نسبت به جامعه خيلی خوش بين و به مردم بيش از حدِ لياقتشان اميدوار است ... اين اصطلاحاتی که ما به کار می بريم ، مربوط به انسان ها و جوامعِ ديگری است و هيچ ارتباطی با ما ندارد . به گفته یِ آن دوستم : " تفاوت و بی تفاوتی ويژه گیِ انسان است نه گوسپند " در گذشته هم همين حالتِ بی تفاوتی در جامعه و مردم به وجود آمد و شاهدش بوديم ، اما حاصلش چه بود ؟ آيا جامعه به فاشيسم و آنارشيسم روی آورد ؟ خير ، دسته گلشان اين بود که هشت سالِ ديگر جامعه و مردم را معطل کنند ، تا باز دوباره برگرديم سرِ جایِ اولمان و باز دوباره به انتظارِ " انفعالی " ديگر ، روز و شب درجه یِ هوایِ مرغداری ها و دامداری ها را کنترل کنيم و خود نيز گرفتارِ همين حقارت ها باشيم ...
به راستی مسأله اين نيست که جامعه به همان صورتِ سنتی " العوام کالانعامی " است که خودش پذيرفته و به آن اقرار دارد و خوارکِ فکری خويش را هم از همان تريبون هایِ خاص می گيرد ؟ در حالی که هيچ يک از آن تريبون ها در اختيارِ روشن فکران و دانايانِ واقعیِ قوم و قبيله نيست . می بينيد که کامپيوتر و حتا اينترنت هم با تمامِ شيوعی که در بينِ جوانانِ ايرانی پيدا کرده است ، باز درصدِ ناچيزی ، به مسايلِ اصلیِ کشور اختصاص يافته و نتوانسته است نقشی فراگير و موثر ايفا نمايد .
و به راستی چند سايت و وبلاگ دور از مصلحت ها و مصالح و فارغ از بازی ها و بازی گران ، دلسوزانه و آگاهانه می نويسند و می گويند و موضوع را به تمامی دريافته اند ؟ به راستی چند تا ؟
ماهواره هم که می تواند مخاطبان گسترده و فراگيری داشته باشد – و گويا دارد - می بينيد که در چه وضعی است و چه جور دارند با ذهن و روانِ جمعيت هایِ " منفعل " و نسلِ گول خور بازی می کنند ؟ و بايد هم که سرِ بسياری از اين شبکه ها در آخورِ همان اربابِ قدرت و ثروت باشد . جز اندکی و تک تک افرادی در اين شبکه ها ، در هشت سالِ گذشته ماهواره چه نقشی را ايفا کرده است ؟ اوپوزيسيونِ داخل و خارج يعنی چه ؟ و چه ارتباطی با نوعِ مردم دارد ؟
دستِ کم پنجاه درصد از جمعيتِ کشور ، هپچ گونه تريبونی و راهی به بيانِ خواست و نظرِ خويش ندارد . حالا نمی گويم تمامیِ صد درصدمان هيچ تريبونی نداريم و خودمان به صغير بودنِ خودمان اعتراف کرده ايم و می کنيم . نمی بينيد که وقتی با مردمِ کوچه و بازار سخن می گوييد خودشان نياز به چوپان را قبول دارند و حداکثر به دنبالِ چوپانی مهربان تر يا دلسوزتر می گردند ، نه چيزی ديگر ... ؟ و مگر اين نيست که پی در پی " بت " ها عوض می شوند و بت پرستان ، همواره به دنبالِ " بتی " ديگر و " قهرمانی " تازه کورکورانه می روند و می گردند
"و: " هم چنان افسانه در تکرار
" جهل در انبار " (1)
اينترنت هم که هنوز نوپا و گرفتارِ هزاران مسأله ی خويش است و هنوز خودمان هم نتوانسته ايم به يک فرمِ مفيد و واحدی دست پيدا کنيم و هنوز بسياری از ما نمی دانيم که بايد چه کاری را بکنيم و چه روشی سودمند تر خواهد بود ؟ بگذرم از اين که هنوز بسياری - چون خودِ من – از کامپيوتر و اينترنت در حدِ نيازهایِ اجباری و اکنونیِ خويش می دانيم و نه بيشتر و بهتر ...
گاهی فکر می کنم : همان دوستانی که با اسامیِ مستعار نوشتند و می نويسند ، بهتر و راحت تر و مفيدتر و همگانی تر توانسته اند کار بکنند و دستِ کم مخاطبانی هم داشته اند ، ما که همان را هم نداشته ايم ، حالا از مشکلاتش چيزی نمی گويم و در می گذرم ...
واقعش اين است که ما هم – يعنی من هم – دارم همراه با جامعه ام خيلی کند و لاک پشتی ، به همان اندازه یِ توانِ فرسوده و به هدر رفته یِ خود حرکت می کنم و آرام آرام چيزهايی را درمی يابم و در نمی يابم ... و آری که ما نيز از جنسِ همين جامعه و مردم هستيم و درگيرِ گذرانِ بيهوده و تکراریِ خويش و گرفتارِ ابتدائی ترين مسائل ، در حالی که جهان و حتا منطقه کاری به بيماری و فرسودگيِ من و ما ندارد و خيلی پرشتاب می گذرد ...
و اما به راستی از مشتی بيمار و فرسوده و توان از دست داده و سراسر تناقض و تضادهایِ شخصيتی و درونی و درگير با مسايلِ کوچک و پيش پا افتاده و با هزاران سد و بند و ديوار و اما و اگر ، چه انتظاری - بيش از اين - می توان داشت ؟ به راستی چه انتظاری ... ؟ ما نيز از جنسِ همين جامعه و آلوده به همين حال و هوا هستيم – حالا گيرم اندکی حساس تر - .
روزی که " نيچه " می گفت : " تو خود چگونه در کنارِ مرداب زيستی تا که خوک و وزغ شدی ؟ چرا به جنگل نرفتی ؟ مگر دريا پر از جزايرِ سر سبز نيست ؟ " بايد می شنيديم و رخت می بستيم ... افسوس و افسوس . بگذرم .
ما به زور داريم خودمان را می کشانيم ، در حالی که جهان پر شتاب است و می گذرد و ذره ای به ما رحم نمی کند ولی هنوز اربابِ منافع و مصالح دارند خرِ خودشان را می رانند و بازی هایِ خودشان را با اين ملتِ فلک زده و بخت برگشته به سامان می رسانند ، ما وِل معطليم ...
ماه ها و سال هاست که هزار و يک " سناريو " برای ما ملتِ بدبخت و تو سری خور و راضی به هيچ ، آماده و اجرا کرده اند و می کنند و ما هم تحليل گرِ بازی هایِ بازی گرانيم ...
همين انتخاباتِ اخير و نقشِ به اصطلاح " رسانه یِ ملی " و ديگر وسايلِ ارتباط جمعی و هزاران تريبونِ پيدا و پنهان کافی است که چون انتخاباتِ شوراها و مجلسِ هفتم و سال گردِ 18 تير ، همه را به انديشه وادارد و واقعيت هایِ تلخ را حکايت کند و بازی هایِ جوراجورِ اربابِ قدرت و ثروت را- اين چنين آشکار - در روايت ها و اجراهایِ گوناگونِ خويش به نمايش بگذارد و گذاشت و ديديم ، اما کوحافظه یِ تاريخی ؟ و تا کی و چه هنگام بايد گرفتارِ تکرارهایِ بيهوده و عمر تلف کن باشيم ؟ تا کی و چه هنگام ؟
پی در پی برايمان " قهرمان " می سازند و نقش هایِ گوناگون به هنرپيشه هاشان می سپارند و آن ها هم – موفقانه – اجرا می کنند و از آن بهره یِ خويش را نيز می گيرند و گرفته اند ...
ده ها و صدها ايدؤلوگ و نويسنده و زندانیِ سياسی و دگر انديش و اصلاحات چی و که و چه را ، برايمان می تراشند و تراشيده اند ، تا امروز يا روزی ديگر ، در جهتِ تحميقِ احمقان به کار گيرند - و گرفته اند - تا اگر شده ده تا احمقِ بيشتر را ، ده روزِ ديگر ، در نادانی و حماقتِ خويش نگه دارند و دکانِ منافعِ نجومی را باز و پر رونق داشته باشند ... چند هزار جور " بت " و " قهرمان " و " چهره ی ماندگار " و " نخبه " و " فرهيخته " بايد افشا و رسوا شود ، تا ما مردم دست از " بت پرستی " و " بت تراشی " و حتا " بت شکنی " برداريم ؟ چند تا ؟ و مگر بس نيست ؟
آن قديم ها می گفتند " آدم يک بار دستش را توی سوراخِ مار می کند " اما انگار ما " آدم " نيستيم ، چند بار بايد از يک سوراخ گزيده شويم ؟ چند بار ؟ ؟ به راستی مثلِ اين که " تویِ مغزمان نمی رود " بايد بيايند و تویِ فلانمان بکنند ... عينِ بچه دارند با وعده یِ شکلاتی ما را می فريبند و ما هم باور می کنيم ...چند بار ؟؟ و تا کی ؟؟
تازه مگر به اصطلاح روشن فکرانمان ، در همين سال ها و هر يک به گونه ای افشا نشده اند ؟ و سر از آخورِ اربابِ قدرت و ثروت در نياورده اند ؟ نام ببرم ؟ يا نيازی نيست ؟
انگار مي خواهند اين نگاه را القا کنند که در اين مزبله یِ دروغ و نيرنگ و نادانی و جعل ، تنها يک اميد وجود دارد و آن هم اين که بت پرستان و قدرت پرستانِ کور و تباه و نسل هایِ کم توان و ناتوان و گريزان از آگاهی و آماده یِ هر شکلی از قدرت ، همين طور گوسپندی ، برایِ هر نگرش و شرايطی هورا بکشند . شايد که ندانسته و گله وار ، از پرتگاه ها هم گذشتند و... و شايد که در نسل هایِ بعدی و در شرايطی آزاد ، انسانِ آگاه و آزادِ ايرانی به دنيا بيايد و ظهور کند ، شايد ...
اما به راستی چند بار می خواهيم چيزی را تکرار کنيم ؟ چقدر و چند بار در طولِ تاريخ و هويتمان و به ويژه در همين صد ساله ی معاصر ، جمعيت هایِ نا آگاه را به خيابان ها کشيده ايم ؟ و چه نتيجه ای گرفته ايم ؟ آيا کاری درست شده است ؟ دستِ کم از همين تجربه یِ 27 ساله یِ نسلِ خودمان درس بگيريم و اندکی بينديشيم که آيا آوردنِ توده هایِ ناآگاه و خواب و گيج و محتاج به " قيم " و " ولی " به خيابان ها و حضورِ ناآگاهی در تمامیِ سطوحِ اجتماعی ، ما را گرفتارِ بن بستِ کنونی نکرده است ؟ و تا کی بايد مردمی نيازمندِ چوپان را ، در خوابِ زمستانیِ خويش نگه داريم ؟ و حکومت کردن بر چنين جامعه و مردمی چه افتخاری دارد ؟ و کی و چه هنگام باور خواهيم کرد که در دنيایِ اکنون و اکنونی ، راهی جز آگاهیِ توده هایِ محروم وجود ندارد و خواه ناخواه ضرورت هایِ امروزين ، يا به گفته یِ دوستانِ مارکسيست " جبرِ تاريخ " کارِ خودش را خواهد کرد و اين چرخه یِ منظمِ نادانی – که نظمش در بي نظمی است - برایِ هميشه از کار خواهد افتاد ...
اما هنوز می بينيم که تريبون هم چنان ، در اختيارِ کسان و جريان هايی است که تا کنون نانِ نادانیِ مردم را خورده اند و به هيچ قيمتی حاضر نيستند از اين نانِ مفت و سفره یِ گسترده و پر رونقِ کهن دست بردارند و اجازه دهند که جامعه و نسل هایِ ايرانی نيز ، راهِ خود را برود و پس از سده هایِ دشوار و رنج بار ، اکنون که تمامیِ انواعِ حيات از حقِ زيستن برخوردارند ، انسانِ ايرانی هم به زندگی برخيزد و آگاهی و شادکامی را تجربه کند ...
می بينيم که دکان دارانِ لندن و پاريس و برلين و مسکو و کجا و کجا و کجایِ ديگر هم ، کاملا آشکار پشتِ سرِ قراردادهایِ بی حساب و کتابِ خود ايستاده اند و انگار تمامِ دنيا دارد از همين جريان حمايت می کند . سال ها و ماه هاست که ده ها سناريو برایِ شرايط گوناگون تدارک ديده اند و می بينند ، يا در حالِ اجرايش هستند . فلان روش فکری که سال ها نسلِ جوانِ کشور را مجذوبِ خويش ساخته و شايد هنوز هم پيروانی داشته باشد و دارد ، سر از " انجمنِ توحيدِ لندن " در می آورد و به موقعش رهنمودهایِ آن چنانی می دهد و آن ديگری پس از سال ها ايجادِ حرمت و آبرو ، امروز دستش را رو کرده و مردم را سفارش می کند که به اين يا آن رای به دهند و ... و ...
می بينيم که اکثريتِ به اصطلاح روشن فکرانمان ، از راست و چپ و مذهبی و غيرِ مذهبی ، نهضتی و اصلاحات چی و کی و چی ، سر در آخورِ بازی ها و خيمه شب بازی هایِ از پيش تعيين شده یِ داخلی و خارجی دارند و باری به هر جهت در بازی شريکند و از همين بلبشو سود می برند و برده اند ... پول هایِ کلان و غارت شده و برنامه هایِ مضحک و مخربِ دقيقه ای صد و دويست هزار تومانِ تلويزيونی وفیلم هایِ چرند و هزينه هایِ نجومیِ تبليغاتِ کانديداها ، از جيبِ همين دلقکانِ بی هنر و به اصطلاح " قهرمانانِ باد کرده با پيزور " سر در می آورد ... و همه به همين عفونت و پلشتی آلوده اند ...
با چنين وضعيت و شرايطی ، به راستی شايد هم اندکی بی انصافی باشد که از مردم و جامعه انتظاری بيش از اين داشته باشيم . و مگر نخبه گان و فرهيخته گانمان خود کيستند و چگونه می انديشند ؟
" و در اين سال هایِ دشنه آگين خود چه سان بودند ؟ "
" و خود را با کدامين ننگ آلودند ؟ "
" چه راهی را که پيمودند ؟ " (2)
خير . ما هويتی منقرض هستيم و قرن هاست که جز برده گانی ناآگاه و دربند نبوده ايم ... اما از آن جا که هيچ گاه " زندگی نکرده ايم و " زندگی " را نشناخته ايم ، اکنون نيز حاضر نيستيم تن به مرگِ گريز ناپذيرِ خويش بدهيم و در حالِ جان سختی و مقاومتی بيهوده ، حرکاتی از رویِ نادانی و ناتوانی از ما سر می زند و هر " بت " و صاحب قدرتی را ، هم چنان کورکورانه پيروی می کنيم .
در هنگامی که تمامیِ ساختارهایِ اجتماعی و ذهنی مان در حالِ فروپاشی است و واژه هامان رنگ باخته و معنا و مفهومِ خويش را از دست داده است ، دلقکان و بوزينه گان را به عنوانِ " قهرمان " مي شناسيم و می پرستيم . و مگر نمی بينيد که در هر مناسبتی که قرار به تحريکِ " عوام " باشد ، همين آدمکانِ ناتوان و بوزينه گانِ تقليدی را ، به صحنه می آورند و سرِ مردمِ ناتوان تر از خويش را ، با ياوه ترين و بيهوده ترين مفاهيم و موضوعات گرم می کنند ؟
سال هایِ دهه یِ 50 و 60 مّد بود که هنگامِ انتخابات پوسترهایِ ريش دار و بی ريش به صحنه بيايد و زعمایِ قوم رسما مردم را به کانديداهایِ خاصی هدايت کنند ، دهه ی 70 اندک اندک تظاهراتِ ملی مّد شد و رئيس جمهور برایِ تبليغاتِ انتخاباتی در کنارِ سرستون هایِ تخريب شده یِ " تختِ جمشيد " ژستِ تبليغاتی می گرفت ، امروز هم مّد شده است که " قهرمانانِ قلابی " و هنر پيشه گانِ بی هنر را به صحنه بياورند و اين " ضد قهرمانانِ " از نوعِ ايرانی ، به مردمی از خود پست تر و ناآگاه تر و فرصت طلب تر و گيج و منگ تر ، رهنمود بدهند و گاهی هم که لازم باشد دستمالِ گدائي بردارند .
روزی که بخواهند تيمِ به اصطلاح ملی می بازد و روزی هم که بخواهند می برد و برایِ بّردش کارناوالِ شادی راه می اندازند ... به راستی دروغ و نيرنگ و دو روئی تا کی و چه هنگام ؟ و به راستی در کجایِ تاريخ ، پيش از اين و بيش از اين ، اين گونه به " شعورِ " و " شخصيتِ ايرانی توهين شده است ؟ چقدر بايد خوار و ذليل شويم که نشده ايم ؟ چقدر بايد مسخره مان کنند و " به ريشمان به خندند " ؟ - که نخنديده اند - ؟
يک روز لمپن ها را به جرمِ " تهاجمِ فرهنگی " می گيرند و روزی بر طلبِ شادی و جوانی ، نامِ " اوباش " می گذارند و به جرمِ لباسِ روشن تحتِ تعقيبِ قضائی قرار می دهند و هنگامی هم که دلشان بخواهد ، از همان لمپن ، به عنوانِ حربه یِ تبليغاتِ کانديداهایِ رياست جمهوری بهره می گيرند و استفاده از هر ابزار و وسيله و هر نوع کالايی را مشروع می شمارند و در جهتِ منافعِ خويش به کار می گيرند و شعارِ " هدف وسيله را توجيه می کند " را ، نصب العينِ خويش می سازند و چه و چه ... و در اين جهت هم هيچ فرقی بينِ راست و چپ و اصلاح طلب و محافظه کار نيست . جز يکی دو تن از کانديداها که می خواستند نماينده یِ مبانیِ عقيدتیِ خود باشند ، بقيه از روحانی و غيرِ روحانی ، از " لمپنيزم " به عنوانِ حربه یِ موثرِ تبليغاتی بهره گرفتند . هم چنان که از " حربه یِ ارتباط با امريکا " و شعارِ " جوان " و جوان گرايی و رفاه و عدالت - باز همان اکثريتِ قاطعِ کانديداها - به عنوانِ امتيازی موثر استفاده کردند و همه و هر يک به نحوی ، گفتند که روابط با امريکا و جهان را در اولويت قرار خواهيم داد و مسأله یِ اتمی را ، منطبق بر خواستِ جهانی حل خواهيم کرد ، چنان که دادِ مذاکره کننده یِ فعلی در آمد که : " مسأله ی اتمی در اختيارِ رئيس جمهور نيست و اجماعی بالاتر را می خواهد " و سرانجام و خلاصه اين که همه گفتند همان خواهيم کرد که شما مردمِ ساخته به هيچ می خواهيد . در حالی که هر کوری هم می تواند تشخيص دهد که از خواستِ عمومیِ جامعه ، به همان نحویِ بهره یِ تبليغاتی گرفتند که از " لمپنيزم " يا از حربه یِ ارتباط با امريکا و مسأله یِ اتمی ... حتا ديديم که با چنان افتضاحی وعده یِ پولِ نقد و " خشکه حساب کردن " را می دادند و دادند ...
اين ها گول زدنِ مردم نيست ، چيست ؟ اين شيوه ها مردم را " خَر " حساب کردن نيست ، چيست ؟ اين نوع برخورد بدترين توهين به " شعور " و " شخصيتِ ايرانی " است و نه چيزی ديگر ...
و مگر که در اين سال ها از همين به اصطلاح " رسانه یِ ملی " چيزی جز توهين را شاهد بوده ايم ؟ و مگر که ما ايرانيان در طولِ تاريخ و هويتمان کم " تحقير " شده ايم ؟ و آيا ديگر بس نيست ؟ و به راستی تا کی و تا چند بايد هم چنان گله وار و گوسپندی ، به هر سو و سمتی که بخواهند ما را بِکِشند و بِکِشانند ؟ تا کی و چه هنگام ؟
کودک بوده ايم و کودک مانده ايم و چون کودکان ما را می فريبند . کودکانی سالمند و مردمانی محتاجِ چوپان که پير می شويم و می ميريم ، اما لحظه ای نمی انديشيم و نينديشيده ايم ، نه خویش را می شناسیم و شناخته ایم ونه جهان و آفرینش و امروز و دیروز را . و به راستی که رأی و نظرِ چنين پير و جوانی چه ارزشی دارد ؟
کی و چه هنگام به بلوغ و خِرد دست خواهيم يافت ؟ و آزادی و آگاهی را بر خواهيم تافت ؟ کی و چه هنگام ؟
بس کنم که اين قصه بسيار است و خود حديث دردهائی ناگفتنی است و جز با " شعور " و " خِرد " و " آزادی " و حرمت نهادن به حقوقِ انسان ها ، قابلِ درمان نيست و نخواهد بود ....
" بس کنم ديگر که از بسيار گفتن خسته ام "
" بس کنم ديگر که از با يار بودن جُسته ام "
" بس کنم افسانه را " (3)
------------
(1 و 2 و 3) تمامیِ بيت ها و مصرع ها خودی است .

و التمام . 29 خرداد 84