نگاه                  

هيچ حرفي برايِ گفتن وجود ندارد و بدترين کارها سخنراني است

نقل هر شعر يا مقاله از وبلاگ نگاه با ذكر منبع و لينك دادن به اصل بلامانع است .

لينك دوني :

يادآوري :

دادن لينک تنها و تنها به منظور اطلاع رساني بوده و به هيچ عنوان دليل بر اشتراک انديشه نيست .

مراكز و سامانه هايِ خبري

پيك نِت
نيوز نِت
اطلاعات.نت
پيـک ايـران
خبرنامه ي گويا
آژانس خبري كورُش
ايران پرس نيوز
شبكه ي خبري دادنامه
شبكه ي اطلاع رساني نفت و انرژي
خبرگزاري ايسكانيوز
خبرگزاري كار ايران
خبرگزاري آفتاب
خبرگزاري البرز
خبرگزاري آريا
خبرگزاري فارس
خبرگزاري موج
خبرگزاري مهر
خبرگزاري جبهه ي ملي ايران
خبرگزاري جامعه ي جوانان ايراني
خبرگزاري ميراث فرهنگي
خبرگزاري دانشجويان ايران
خبرگزاري ورزش ايران
الجزيرة نت - باللغة العربية
 

راديو و تلويزيون ها

بي بي سي فارسي
بي بي سي ( 2 )
راد يو بين المللي فرانسه
برنامه ي فارسي صداي آلمان
صداي اسرائيل
راديو جوان
راديو زمانه
ايران سيما
واحد مركزي خبر
 

روزنامه ها نشرياتِ ادواري و سايت هايِ خبري

ايران
اسرار
حمايت
انتخاب
رويداد
خورشيد
رستاخيز
نوانديش
خبرنگار
نيم روز
حيات نو
حوزه نت
نيوز نت
روز آنلاين
ملت نيوز
ادوار نيوز
انصار نيوز
جوان نيوز
شريف نيوز
فردا نيوز
عارف نيوز
بورس نيوز
پرسا نيوز
پنلاگ نيوز
گزارش گران
ايران ما
ايران امروز
ايران bbb
ايران فردا
فرهنگ آشتي
هم وطن سلام
وزارت امورخارجه آمريكا
سايت خبري بازتاب
سايت خبري سرخط
سايت خبري شهروند
سايت خبري بي طرف
شبكه ي خبر دانشجو
مجله ي اينترنتي فريا
روزانه تهران جنوب
هفته نامه ي تابان
اتحاد تا دموکراسي
باشگاه خبرنگاران جوان
روزنامه ي كيهان
جمهوري اسلامي
مردم سالاري
همشهري
جام جم
خراسان
اعتماد
رسالت
شرق
قدس
خبر ورزشي
كابل پرس
تهران تايمز
هفت تير
30 نما
تكتاز
 

كتاب خانه ها و مراكز فرهنگي

 كتاب خانه ي قفسـه
کتاب هاي رايگان فارسي
كتاب هاي رايگان فارسي-خبرنامه
كتاب خانه ي نهضت ملي ايران
كتاب خانه ي دكتر محمد مصدق
كتاب خانه ي خواب گرد
كتاب خانه ي شاهمامه
كتاب خانه ي دل آباد
سخن - سايت كتاب و نشر الكترونيك
 

تشكل ها و نهادهاي فرهنگي و اجتماعي

سازمان سنجش آموزش كشور
سازمان اسناد و كتاب خانه ي ملي ايران
شوراي گسترش زبان و ادبيات فارسي
خانه ي هنرمندان ايران
مجله ي فرهنگ و پژوهش
مؤسسه ي مطالعات تاريخ معاصر ايران
مؤسسه ي گفت و گوي اديان
مركز اطلاعات و مدارك علمي ايران
پايگاه اطلاع رساني پزشكان ايران
نهضت آزادي ايران
پن لاگ
کانون نويسندگان ايران
كانون انديشه ي جوان
کانون پژوهش هاي ايران شناختي
كانون زنان ايراني
زنان ايران
گزارش گران بدون مرز
تريبون فمنيستي ايران
انجمن فرهنگي هنري سايه
موج پيشرو
 

فرهنگي - هنري

خزه
دوات
واژه
رواق
قابيل
بخارا
سمرقند
سپينود
ماندگار
سيبستان
شبنم فكر
نسل پنجم
خسرو ناقد
خانه ي داستان
مجله ي خانه ي داستان
مجله ي سينمائي ادبي
تاريخ و فرهنگ ايران زمين
تاريخ ايران باستان
روزنامه هاي م . ويس آبادي
ميان برهاي سي ثانيه اي
يادداشت هاي يك اطلاع رسان
دل تنگي هاي يک کرم دندون
طومار - ليلا فرجامي
اديبان - وحيد ضيائي
ميرزا پيكوفسكي
صد سال تنهائي
خشت و آينه
جن و پري
هفت سنگ
رمزآشوب
هرم
شبح
فرياد
آدينه
آدينه2
ادبكده
ادبستان
غربتستان
عصيان گر
پوكه باز
كتاب لاگ
كشتي نوح
حيات خلوت
آرمان شهر
الهه ي مهر
نيما يوشيج
جيرجيركِ پير
مي بي رنگي
ساحل افتاده
كلكسيون شعر
بازگشت به آينده
آوازهاي خار بيابان
كلك خيال انگيز
لوليتاي ايراني
آرامش دوستدار
آستان جانان
خشم و هياهو
خاكي آسماني
پريشان خواني
هنر و موسيقي
قصه ي كرمان
ايران تئاتر
باغ درباغ
كاپوچينو
آرش سرخ
کارگاه
 

نويسنده گان شاعران و هنرمندان

صادق هدايت
ابراهيم يونسي
فروغ فرخزاد
احمد شاملو
بنياد شاملو
شاملو - مجموعه ي آثار
نادر نادر پور
سهراب سپهري
هوشنگ گلشيري
داريوش آشوري
اسماعيل خوئي
بزرگ علوي
صمد بهرنگي
منيرو رواني پور
دكترعلي شريعتي
عبدالكريم سروش
آواي آزاد - مجموعه آثاري از شاعران معاصر
 

(ژورناليست ها ) و وبلاگ ها و سايت هاي حاوي لينك هاي متنوع و مفيد

روزنامك
زن نوشت
دو در دو
پابرهنهِ برخط
سرزمين آفتاب
روزنامه نگار نو
دنياي يك ايراني
سفرنامه ي الکترونيک
وبلاگ بي بي سي فارسي
حاجي واشنگتن
علي خرد پير
امشاسپندان
ايران كليپ
ايران جديد
هفت آسمان
بلاگ چين
خانم کپي
آق بهمن
يك پزشك
خبرنگار
روزانه
فرياد
كوچه
کسوف
 

(گروهي ها) گاه نامه ها و مجله هاي الکترونيکي

پيك خبري ايرانيان
ايرانيان انگلستان
كتاب داران ايران
خواندني ها
مجله ي شعر
خانه ي سبز
پويشگران
فروغ نت
گيل ماخ
زيگ زاگ
شرقيان
صبحانه
ديباچه
انديشه
فانوس
پنجره
پندار
گوشزد
هنوز
نامه
لوح
 

وب نوشت ها و سايت هاي شخصي - فرهنگي سياسي اجتماعي

مهرانگيزكار
مسعود بهنود
شيرين عبادي
هادي خرسندي
احسان شريعتي
ايرج جنتي عطايي
اشكان خواجه نوري
ميرزا آقا عسكري
لطف الله ميثمي
محمدرضا فطرس
وحيد پور استاد
اميد معماريان
سيروس شاملو
كورش علياني
شاهين زبرجد
مهين ميلاني
سعيد حاتمي
ملكه ي سبا
حسين پاكدل
علي قديمي
هادي نامه
بيلي و من
نقش خيال
مسافر شب
بدون حرف
گيله مرد
بازگشت
تادانه
ناگزير
مهتاب
افکار
فردا
آشيل
قلم
شيز
سپهر
ناتور
جمهور
بي اسم
35 درجه
گل خونه
يك قطره
آبچينوس
هومولونوس
روز نوشت
چشم هايش
ملي مذهبي
باغ بي برگي
چرند و پرند
رامين مولائي
يك نخ سيگار
زندگي وحشي
از بالاي ديوار
سرزمين رؤيايي
تحقيقات فلسفي
روي شيرواني داغ
شهروندِ نصف جهاني
يادداشت هاي نيمه شب
ترا اي کهن بوم و بر دوست دارم
كتابچه ي مهدي خلجي
مقالات سياسي و اجتماعي
ارزيابي شتاب زده خداداد رضا خاني
اكنون شهرام رفيع زاده
آدم و حوا حسن محمودي
قلم رو ساسان قهرمان
پوتين محمد تاجيك
چشمان بيدار مهستي شاهرخي
چرا نگاه نكردم ؟
عمادالدين باقي
محمود فرجامي
شادي شاعرانه
سلول انفرادي
کتاب درخانه
تقويم تبعيد
پراكنده ها
بلاگ نوشت
زر نوشت
ارداويراف
ميداف
عكاسي
ليلا صادقي
سينماي ما
فيلم نوشته ها
آيدين آغداشلو
نيک آهنگ کوثر
پيمان اسماعيلي
وبلاگِ عكاسي
ايران كارتون
فروشگاه گرافيك
 

اديان ومذاهب

يتااهو
يهود نت
آيه الله منتظري
شريعت عقلاني
بام آزادي
 

ادبيات و هنر - شعر و داستان - مقاله : فلسفه و شناخت جامعه و انسان

نقطه تهِ خط
ماهنامه ي هنر موسيقي
خيال تشنه - حميرا طاري
هزارتو - فرزاد ثابتي
يادداشت هاي شيوا مقانلو
گوباره - ابراهيم هرندي
داستان هاي کوتاه يک آماتور
اهورا - مجيد ضرغامي
انساني بسيار انساني
الفلسفة فل سفه
نامه هاي ايروني
پيام يزدان جو
چه گوارا
چوبينه
گردون
برج
 

كامپيوتر و ارتباطات

دات
زيرخطِ IT
سرگردون
امير عظمتي
استاد آنلاين
همايون اسلامي
سرزمين كامپيوتر
فولكلور اينترنتي
وبلاگ تخصصي دلفي
از صفر تا اينترنت
سايت علمي فرهنگي خاطره
رباتيك و هوش مصنوعي
راهرو وب - محمدرضا طاهري
دانش كتاب داري و اطلاع رساني
ايتنا - اخبار فناوري اطلاعات
فناوري اطلاعات و ارتباطات
دنياي كامپيوتر و ارتباطات
مديريت فناوري اطلاعات
انديشه نت
 

نام داران « وب ِ» فارسي - متنوع و انتقادي

مجيد زهري
حسن درويش پور
روزگارما بيژن صف سري
خواب گرد رضا شكر اللهي
سردبيرخودم حسين درخشان
حضورخلوت انس عباس معروفي
پيام ايرانيان مسعود برجيان
كلمات اكبر سردوزامي
 

اطلاع رسان هاي بي نام و نام دار سياسي اجتماعي فرهنگي

دموكراسي فرزند جسارت
روز شمار انقلاب
زير چتر چل تيكه
چه و چه و چه
اردشير دولت
وب-آ-ورد
ورجاوند
خُسن آقا
سگ باز
چپ نو

طنز سياسي

ملاحسني
ملاحسني در کانادا

سايت هاي سرويس دهنده

 بلاگ اسپات
پرشين بلاگ
بلاگفا
وب گذر
 

موتورهاي جستجو و فهرست ها

 گوگل فارسي
گويا
تير آخر
پارس خبر
لينک هاي فله اي
داده هاي فارسي
 

لوگوها

وبلاگ نما

لينكستان

ليست وبلاگ هاي به روز شده

Weblog Commenting and Trackback by HaloScan.com






چهارشنبه، اردیبهشت ۲۸، ۱۳۸۴

 

مقاله - تمدنِ مدرن (6

تمدنِ مدرن - 6

به باور من بايد تمدن نو و مدرن را شناخت ، هم چنان كه بايد منطقه و جهان و آفرينش و " انسانِِ " اكنوني را شناخت . و آري در هنگامه اي كه زمانِ بيداري و شناخت است ، بايد همه چيز و از جمله تمدن ها و هويت هايِ گوناگون را به بررسي گرفت و از روايت ها و تجربه هايِ ديگر و ديگرگون آگاه بود ، تا بتوان از مواهبِ بشري و جهاني بهره برد و تا امكانِ اتخاذِ راه هايِ كوتاه تر، براي رسيدن به " آگاهي" و " آزادي " و برخورداري از دانش و تكنولوژيِ مدرن فراهم آيد .
بايد چگونگي موفقيتِ اين تمدن را در يابيم و به راه هايي كه رفته است بينديشيم و از صاحبانِ آن تمدن وبرخوردارانِ ازآن- به عنوانِ موفق ترين تجربه ها- برايِ كوتاه تركردنِ راه خويش ، راهنمايي بخواهيم و مشورت دريافت كنيم ، تا هرچه زودتر بتوانيم از ابزار و دانش و شناختِ مدرنِ " انسان " و دنيايِ نو بهره مند گرديم . بايد ببينيم آن ها چه راهي را رفته اند و بينديشيم كه ما بايد- اكنون- چگونه حركت كنيم ؟ گمان نمي كنم در رويِ كره ي زمين ، مردم يا كشورهايي وجود داشته باشند كه نخواهند از دانش و ابزارِ مدرن برخوردار شوند و يا از آن راه گريزي بطلبند و در پي يافتنِ چنان راهي باشند .
امروزه بزرگترين دست آوردِ تمدن مدرن كه صنعت و ابزار و دانشِ مدرن باشد ، در تماميِ كشورها و تمدن ها و نزدِ تمامي مردمِ كره ي زمين ، موجود و محترم و مورد قبول است . يعني اين كه همگان – بي هيچ استثنايي– از حاصل و ره آوردِ اين تمدن بهره مي گيرند و در لزومِ اين بهره وري ترديد نكرده اند ، يا نمي كنند .
اكنون تماميِ كره ي زمين ، از دانش و ارتباطات و تكنولوژي مدرن برخوردار است و پي در پي از آخرين يافته هاي آن بهره مي گيرد . يعني در لزومِ بهره وري از ره آوردهاي علمي و فني اين تمدن - گويا- هيچ ترديدي وجود ندارد . همه مي گويند خوب است و بهتر از اين ممكن نيست . همه از اين ابزار بهره مي گيرند ، اما همه او و آن نيستند . يعني زبان و فرهنگ و لوازمِ " انسانِ مدرن " بودن را ، اكثريتِ بزرگي هنوز در نيافته اند و نخواسته اند دريابند ، چنان كه متاسفانه هنوز در بسياري از كشورهايِ جهان- مثلا- زبانِ انگليسي ، دستِ كم از آن جهت كه – خواسته وناخواسته– زبانِ دانش وتكنولوژي امروزينِ بشرِ كامكار ومدرن است ، دريافته نشده و نه تنها به عنوانِ زبانِ دومِ ملت ها و هويت هايِ گوناگون در نيامده است ، بلكه سال هاست در برابرِ اين زبان ، بزرگ ترين مقاومت ها از سويِ جهانِ سنتي صورت گرفته و هويت هايِ كوچك و قبيله هايِ جنگل نشين ، در حالي كه از فرآورده ها و دانش و تكنولوژيِ مدرن برخوردارند و دست آوردهايِ ارزشمند و تازه يِ آن را نفي نمي كنند ، اما هم چنان كوركورانه و حتا لجبازانه ، در برابرِ اين زبان ايستاده اند و شديدترين واكنش ها را – متاسفانه حتا از سويِ روشن فكرانِ اين كشورها – در صد ساله يِ گذشته شاهد بوده ايم و نخواسته ايم به اين واقعيتِ آشكار ومسلم توجه كنيم كه برايِ بهره بردن از هر دانش و ابزار و فرهنگ و تمدني ناچاريم زبانِ آن را بياموزيم ، تا بتوانيم از ره آوردهايش- چنان كه بايد و شايد- بهره به گيريم .
در تركيه و در ظهور و اوج و رواجِ " اصلاحات " در جهانِ اسلام و عرب ، به ويژه پس از جنگ جهانيِ اول و فروپاشيِ امپراطوريِ پهناورِعثماني، آتاتورك الفبايِ عربي را به انگليسي تغيير داد و نظام هايِ لائيك در خاور ميانه و شرق موردِ توجه و مقبوليت قرار گرفتند ، اما در ايران " تقي زاده " دِق كرد از آن كه پيشنهادي مشابه داده بود و ما ايرانيان هم اكنون صد سال است كه از " مشروطيت " تاكنون ، با شكل و ظواهرِ نظام هايِ دموكرات و حاصلِ مدرنيزم كلنجار مي رويم و چيزي را كه پذيرفته ايم نمي خواهيم اجرا كنيم ، يا نمي توانيم ؟ گويا همان زمان نيز چيزي ازماهيت و مفهومِ " مدرنيزم " را در نيافته بوديم و گمان كرديم كه تاسيسِ چند اداره و بنايِ ظواهرِ دموكراسي و جامعه يِ مدرن كافي است . پس به همان پرداختيم و اكنون وارثِ يك " بوركراسيِ" فاسد و بيمار و بيهوده هستيم . يك قرن است كه ما ايرانيان با خودمان مساله داريم و روشن فكرانمان " غرب زدگي " مي نويسند .
جهانِ سنتي در حالي كه از ابزار و دانشِ مدرن بهره مي گيرد ، اما از اهالي آن نيست . ونكته ي مهم نيز همين است . ما و بسياري از ملل و جوامع ، هنوز لجبازانه زبان و فرهنگ و لوازمِ تمدني را كه از آن بهره مي گيريم ، نپذيرفته ايم و حاضر نيستيم برايِ آموزشِ زبانِ انگليسي به كودكان و نوجوانانِ خويش – به عنوانِ زبانِ دانش و تكنولوژي مدرن كه از آن بهره مي گيريم و خويش و كشور را به ظواهرِ آن مي آرائيم- اولويت و حتا ضرورت قائل شويم و نمي خواهيم لزومِ اين آموزش و " آگاهي " را دريابيم . بگذرم از اين كه چقدر و چگونه با آن برخورد كرده ايم و صد سال است كه اجازه نداده ايم نوجوانان و فرزندان و نسل هايمان از زبانِ دانش و دموكراسي برخوردار باشند و همواره از طريقِ ترجمه و تاسيسِ نهادهايِ كنترلي و هدايتي " آگاهي " و " آزادي " را از جامعه و مردم دريغ كرده ايم . حالا نمي گويم كه چه خوب است مانندِ بسياري از كشورهايِ شرقي و عربي و اسلامي ، آموزشِ انگليسي را از همان نخستين سال هايِ تحصيلاتِ ابتدائي تا متوسطه و دستِ كم در حدِ همان مبارزه با بي سوادي مان جدي بگيريم و حتا آن را اجباري سازيم . و مگر هم اكنون شاهد نيستيم و نمي بينيم كه نسلِ تحصيل كرده يِ بعض يا بسياري از كشورهايِ عربي و اسلامي ، در خاورميانه و جهانِ اسلام ، زبانِ انگليسي را به عنوانِ زبانِ دومِ خويش برگزيده و از آن بهره مند مي شوند . اين است كه مي گويم ما ازآگاهيِ كافي نسبت به هويتِ مدرن برخوردار نيستيم و همواره از اين " آگاهي " پرهيز كرده ايم و دقيقا همين موضوع ، سبب گرديده است كه بعضي از خوش باوران و احمقان و فريب كاران عنوان كنند كه ما ”هويت قومي “ خويش را خواهيم داشت و از دانش و تكنولوژيِ مدرن نيزبهره گرفته ، يا از آن خويش خواهيم ساخت . يا افزون تر بر اين و هم چون بعضي از ياوه هايِ اهل ٍ شعار ، كار را فراتر برده و خواهيم گفت : ما صاحبانِ واقعي آن تمدن هستيم .
شايد – دانسته وندانسته – نبردي پنهان ، بين ما بيگانگان و آن اهالي ، در گير باشد و هست . اما اين نهايت ٍبلاهت و ساده انديشي است كه گمان بريم مي توانيم به اصطلاحِ خودمان " خدا و خرما " را با هم داشته باشيم . آشكار است كه ما در زمان هضم خواهيم شد ، چنان كه از هم اكنون نشانه هايِ آشكار آن را مي بينيم و....
بياييم موضوع را كمي بازتر كنيم ، بايد بحث و بررسي هايي چون : ” تمدن ٍمدرن “ مرز نمي شناسد و ندارد ؟! ” تمدنِ مدرن ” كثرتي در وحدتِ خويش است و هيچ هويتي در آن حل نمي شود و قرار نيست حل شود . يا اين تمدن متعلق به هيچ ملتِ خاصي نيست و هويتي مختلط و از جاي جايِ گيتي و تمدني جهاني و بشري است . يا " دموكراسي " رعايتِ اقليت و حقوقِ افراد ومحيط هايِ خصوصي است نه حاكميتِ اكثريتي نادان و ناتوان ، يا اقليت هائي خود انگيخته و بت و تابو و مانعي در راهِ انسان و حقوقِ انساني و خلاصه عنوان ها ومباحثي از اين قبيل را ، با تامل و نگاهي شكاك و موشكاف به بررسي و نقد به گيريم و جوانبِ گوناگونِ موضوع را بسنجيم و بشناسيم و همواره بدانيم كه از اين " آگاهي " هيچ گريز و پرهيزي وجود ندارد ، چنان كه مي بينيم مقاومت هايِ صد ساله و ديروزي و امروزينِ اهل و اصحابِ سنت ، تنها كار را به عقب انداخته و از رشد و توسعه و حركتِ جامعه ، همراه با منطقه و جهان و انسان جلوگيري كرده است و گرنه موضوع كماكان به قوتِ خويش باقي است .
اما و اما ....
درست است كه ايراني ايراني است و به هر حال و درهر صورت و حتا اگر از" آزادي " و " آگاهيِ " كافي و لازم ، پيرامونِ موردِ بحث نيز برخوردار باشد ، بازهم آشكار است كه هم چنان " انسانِ ايراني " باقي خواهد ماند و مباحثِ ديگر تازه پس از آن قابلِ طرح و بررسي خواهد بود ، يا بسياري فرصت ها از دست شده ودر زماني كه جهان رو به توسعه بوده است ، ما ايرانيان درگيرِ بيهوده ترين مسايل بوده ايم . آري و نه ، اما ناچاريم هم اكنون نيز به اين واقعيت و حقيقتِ اجتماعي و انساني و اكنوني توجه كنيم و هرگز از ياد نبريم كه اين پيش فرض ها و احتمالات ، در ابعاد و روابطِ خاصي و حتا در شرايطِ زماني و مكاني ديگري ، ممكن است صحيح باشد و صدق كند ، اما مطلق و قطعي نيست و نمي توان اين واقعيت را كه ” تمدنِ مدرن “ زباني به نامِ ” انگليسي “ دارد و بنيان گذاران ومادران و پدرانِ آن اروپايي و امريكايي هستند ، از ياد برد و ناديده گرفت .گر چه ”يهود “ در اين تمدن و هويت ، سهم و نقشي تعيين كننده داشته است ودارد ، اما مي بينيم كه دينِ اين تمدن ”مسيحيت “ است وآداب و رسومِ آن زاده يِ تماميِ " مدنيت " هايِ برخوردارِ بشري است .
به باورِ من ، پس از ظهور ٍمدر نيزم ” انساني “ زاده شده است و داراي اخلاق وآداب و سنت ها و شخصيتي است كه در اثرِ وقايع گوناگونِ جهاني و سيرِ تكاملِ تمدن يونان و سپس اروپا و تنها – يا به ويژه - در دويست ساله ي گذشته و در قاره اي ورايِ جهانِ سنتي ، از مردمي متنوع و مهاجر و در فراواني و گوناگوني ، به گيتي پا نهاده است ، چنان كه اكنون اخلاق و آداب و دينِ اين تمدن ، ديگر نه مسيحي است ، نه يهودي ، نه مسلمان ، نه بودايي و نه هندو ، بلكه اخلاقِ مدرنيزم و جهان و انسانِ امروزين است . اخلاق و آداب و نهادها و نهاده ها و شخصيتِ انساني كه در وجودِ بشرِ اكنوني و در آستانه ي هزاره ي سوم ميلادي – چنان كه مي بينيم – برآمده و مجسم گرديده است . تنها چيزي كه مي توان و بايد به اين تمدن نسبت داد ” دموكراسي “ و ” آزادي “ و برخورداريِ تماميِ انواع و مظاهرِ حيات و به ويژه انسان ، از مواهبِ هستي است و نه هيچ دين يا آداب و رسوم خاصي . مي توان گفت : اين اخلاق و انسان ، بيشتر بر خاسته از آگاهي ها و تجربه هايِ گوناگونِ هويت هايِ متفاوت و حتا گاه متضادِ بشري است ، تا بر خاسته از فرهنگ و ديني خاص . اخلاق و شخصيتِ انسانِ كنوني ، محصول دموكراسي و دانش است ، تا محصولِ دين . محصولِ صنعت و ماشينيزم است ، تا محصولِ يهود يا مسيحيت . چنان كه حتا مي توان گفت : هويتِ مدرن " انسان " و جهاني از بي هويتي ها و انكارها و گوناگوني هاست .
به عبارتِ ديگر : ” انسانِ مدرن “ گرچه بي دين نيست ، اما مرزهايِ شناخته شده و معهود و مرسوم گذشته و تماميِ سنت هايِ ناروا و ايستا را رها ساخته و هر آن چه " فضيلت " و كاميابيِ انسان و برتريِ اوست ، در ذات و شخصيتِ خويش متبلور نموده و نهادينه ساخته است ، بي آن كه به باورها ي مذهبيِ خاصي نياز داشته ، يا با آن ها سرِ جنگ داشته باشد . اين انسان نيازي به دروغ گفتن نمي بيند و نمي شناسد . براي ” تجاوز “ دليل و انگيره اي ندارد ونمي يابد . جنگ و بيداد را محكوم مي شمارد و هيچ " جزميت " و مكتب و معيار و اجبارِ خاصي بر آن حاكم نيست . حقوقِ و باورهايِ افراد و عدالت و آزادي و آگاهي و برخورداريِ عموميِ تماميِ مظاهرِ هستي - و صد البته انسان در راسِ ايشان - را ، بطورِ اتوماتيك رعايت مي كند و محترم مي دارد . نيكي در ذات و شخصيتِ او برآمده است ، لذا نيازي به وعده ي بهشت ، يا هراسي از گرمايِِ جهنم ندارد .
” تمدن مدرن “ تمامي اصول و قواعدِ ضروري و شناخته شده را دگرگون ساخته و امروزه هيچ چيزي ديگر همان نيست كه تا ديروز بوده است . نه اين دين آن است كه بود و نه اخلاق و هويت و آداب و رسوم و دانشِ آن ، دقيقأ همان دانش و هويتِ گذشته است . سخن از هويت ، استقلال ، مليت ، ناسيوناليسم و بسياري از اهدافِ عالي ، امروزه و اكنون پوچ گرديده و به بازي گرفته شده است . ديگر استقلال معنايِ كهن خويش را ندارد ، هم چنان كه دين نيز ديگر در قالبٍ سنتي خويش و با مشتي مناسكِ و پيرويِ ناآگاهانه كاربردي پيدا نمي كند ، حتي متدين ترين سنت گرايان ، امروزه يا در حالِ تغييرند ، يا اضمحلال ، و شناخت هايِ نوين از انسان و جوهرِ دين و اخلاق – آن هم براي كسان و شرايطِ خاصي – جاي باورهاي سنتي وكهن را گرفته است ، يا مي گيرد .
و چنين است كه مي بينيم نه تنها ايران و ايراني ، بلكه جهانِ بشري هم اكنون در حالِ پوست انداختن و نو شدن و ديگرگون شدن است . امروزه حتا كوران مي توانند ببينند كه دعوا و مبارزه و تضاد نه بينِ مردم و ملت ها و حتا هويت ها و بي هويتي هاست ، بلكه اختلاف و مساله تنها در اين است كه در جهانِ سنتي ، نمايندگانِ منافعِ سنتي كه سده هايِ بسيار و دشوار و رنج بار و مرگ انديش ، به اصطلاح نانِ " نادانيِ " مردم و جوامع را خورده اند ، لذا اكنون نمي توانند از آن منافع بگذرند وگرنه تمدن و انسانِ مدرن كثرتي در وحدت را ممكن ساخته و بزرگ ترين و نخستين موهبت و ضرورتِ زندگيِ انسان را كه " آزادي " و " آگاهي " و برخورداري و شادكاميِ اوست ، پس از سده ها و هزاره هايِ ناروايي و ستم و نا آگاهي و برده گيِ آدمي ، به او باز گردانده ا ست و گرچه خود بسياري از مجهولاتِ ديرين را معلوم ساخته و فرضيه هايِ بسيار را اثبات كرده است ، اما- في نفسه- در صددِ اثبات ٍهيچ چيزي نيست . انسانِ مدرن و اكنوني مي گويد : همه چيز باشد ، چيزي به ما ضربه نخواهد زد .
انسانِ امروز " خود باور " و " خود انكار " و دانسته و شكاك و در حالِ حركت و پويائي است ... سخنانِ ديگر – به باورِ من– تنها و تنها مشتي توجيه ، در جهت حفظِ منافعِ اربابِ قدرت و ثروت در جهانِ سنتي است . همين و ديگر هيچ ...

ادامه دارد


|

This page is powered by Blogger. Isn't yours?


UP
 
لوگوي وبلاگ نگاه

نگاه

 


E.mail

Yahoo mail
gmail

PM


محمدرضا زجاجی * زاد روز: دوشنبه 4 آبان 1332 * دگر زاد روز: دوشنبه 4 آبان 1388

نام :  محمدرضا زجاجي

زاد روز:      دوشنبه 4 آبان 1332
برابر با  26 اکتبر 1953
دگر زاد روز: دوشنبه 4 آبان 1388
برابر با  26 اکتبر 2009

كتاب هاي الکترونيکي :
1- حديثِ كشك ( دفتر شعر )
2- روايتِ شدن ( دفتر شعر )
3- حرف اول ( دفتر شعر )
4- از كوچ ها تا كوچه ها ( دفتر شعر )
5- داستان قاضي حمص ( طنز تلخ )

Previous Posts
  • شعر - و حد يعني كه ...؟
  • فراخوانِ فهم - مقاله ( 3 )
  • جنابِ خر - شعر
  • مقاله - گفت و گويِ ذهني - سخنِ روز
  • وازاين"زندگاني"ها - شعر
  • شطحيات - پرت و پلا - مقاله
  • وصف الحال - شعر
  • مقاله - شناختِ انسان
  • شعر - انسان كه جاودانه
  • پيرامون شعر - شعر اخوان

  • Archives
  • اوت 2004
  • سپتامبر 2004
  • ژانویهٔ 2005
  • فوریهٔ 2005
  • مارس 2005
  • آوریل 2005
  • مهٔ 2005
  • ژوئن 2005
  • ژوئیهٔ 2005
  • اوت 2005
  • سپتامبر 2005
  • اکتبر 2005
  • نوامبر 2005
  • دسامبر 2005
  • ژانویهٔ 2006
  • فوریهٔ 2006
  • مارس 2006
  • آوریل 2006
  • مهٔ 2006
  • ژوئن 2006
  • ژوئیهٔ 2006
  • اوت 2006
  • سپتامبر 2006
  • اکتبر 2006
  • نوامبر 2006
  • دسامبر 2006
  • ژانویهٔ 2007
  • فوریهٔ 2007
  • مارس 2007
  • آوریل 2007
  • مهٔ 2007
  • ژوئن 2007
  • ژوئیهٔ 2007
  • اوت 2007
  • آوریل 2008
  • ژوئن 2008
  • ژوئیهٔ 2008
  • آوریل 2009
  • نوامبر 2009
  • اکتبر 2010


  • گزيده ها ، كوتاه ، گوناگون :

     دولت ها جز به منظور و در مسير از بين بردن خويش و ايجاد آگاهي و اخلاقِ خودگردانيِ عمومي در آحاد مردم ، مشروعيت حضور ندارند و جامعه يِ برتر انساني ، مجموعه ي آگاه و شادكام و خودگرداني است كه بي نياز از هر پاداش و مجازاتي، بينِ كاميابي خود و ديگران جمع كرده و آگاهانه و فطرتا، به نيكي ها وفادار و پاي بند باشد .

      ناداني تنها و بزرگ ترين ميراثِ گذشته گاني است که همواره خود را روايتِ منحصر هستي مي شمردند .

     " دانائي " زيستن در نشئه ي وصف ناپذيري است که غرور بودن و آفريدن و " بي نيازي " را مي آموزد و هر آن چه « رنج » را به هيچ مي شمرد .

     آن كه از حجاب در نگذشته زيبايي را نشناخته است . درود بر هنگامه اي كه پرده ها فرو افتند . رنگ و بوي زشتي را ، چگونه روي به گردانيم ؟

     بزرگي را كه مي گفت : « درد انسان متعالي ، تنهايي و عشق است » گفتم : آن كه در عشق ناتوان باشد ، محكوم و بايسته ي تنهايي است .

    عشق ورزيدن ، آزادي ِ دو تن در خواستن و دوست داشتنِ يكديگر ، نخستين اصلِ شاد زيستن است و زندگي هيچ اصالتي- جز خويش- را بر نمي تابد .

     بت پرستيدن و بت شكستن و بت ساختن و بت شدن و خود شكستن ، تمام « بت » است و بت سازي ... چه آسوده و زيباست آن كه آفرينش را ، چنان كه هست مي بيند و در مي يابد و چندان تواناست كه از هر بتي بي نياز است . تنها انسان ناتوان ، توانايي را بتِ خويش مي سازد . انسانِ توانا كمبودي نمي بيند و نمي شناسد . او هر چه را بخواهد به دست مي آورد و بر هرچه بينديشد تواناست و نيازي به تكيه گاه ندارد . تنها پيران و بيمارانِ ناتوان هستند كه به ديوارها تكيه مي كنند .

     آرزو ، اميد و آينده ، واژه گانِ مجعولِ ناتواني است . هنگامي كه ناكاميِ خويش را ، فردايي مي سازيم ، هم امروز را نهاده ايم . اگر درلحظه زندگي كنيم ، چيزي را فرو نگذاشته و همواره خواهيم زيست .

     آن چه به شمار مي آيد تنها حال است و تاريخ ابزار و دانشِ مورخ - و نه ظرفِ زندگي- است . « زندگي » ظــرفِ اكنون است ، و آينده وجود ندارد . آن چه قابلِ لمس و شهود است ، لحظه هايند و اكنون نه گذشته و نه فردا .

     هنگامي كه پرده ها هم چنان فرو افتاده و ديده ها بسته است ، چشمان و زبان هاي گشاده ، كدامين نگاه و مخاطب را خواهند يافت ؟ خفته گان و مرده گان ازجنسِ سخن نيستند .

     آن كه به انتظارِ نيكي منفعل مي نشيند ، تنها - آن را - انكار مي كند . درحالي كه كمالِ مطلوب ، انكار نيكي و جست و جوي ِزيبايي است . انكار همواره راهي به جست و جو و تصديق رها ساختنِ موضوع و چشم بستن برحقيقت است . آدمي چيزي را باور مي كند كه از اثباتِ آن نا توان باشد . آگاهي و فهم ، از مقوله ي تفسير و تبيين و تحليل است و با واژه و انديشه سر و كار دارد . اما باور ازمقوله ي تقليد و پذيرش و ناداني است .

     سخن گفتن از روشنايي درتاريكي و سياهيِ شب ، گام زدن درخواب است و چيزي از جنسِ كابوس .

     حقيقت از جنسِ فهم و شناخت و از بيان و واژه بي نياز است . آن حقيقتي كه نيازمند توضيح و اثبات و توجيه باشد ، چيزي ازجنسِ تاريكي به همراه دارد و همواره مكرانديش و توجيه گر ، باقي خواهد ماند .

     انسان تنها حقيقتِ موجود و تنها تحليل گر هستي است و اگر روزي آزاد زيسته و آزادي را شناخته است ، دوباره نيز آزاد خواهد زيست و آزاد خواهد بود . ( حتا اگر ناچار شود دوباره به جنگل باز گردد ) .

     کسي که نتواند انسان و خِرد را باور کند ، شايسته ي زندگي – به ويژه در فردا و فرداها – نخواهد بود .

     هنگامي كه پرده ها فرو افتند ، به ناگاه درخواهيم يافت كه تمام در بندِ شكل و پوسته بوده ايم ، نه مغز و محتوا .

    با همان شتابي كه روز بر شب چيره مي شود ، به ناگاه درخواهيم يافت كه « هيچ » نبوده ايم ، غَره به تاريكي و نعره زنان در سياهي .

     عارفان و صوفيانِ ما ، بيش از آن كه بيان كننده ي رمز گون حقيقت باشند ، خود حجابِ آن بوده اند .  

    بندگي و زنجيري كه ناداني بر دست و پايِ انسان مي گذارد ، در همان حالي كه به سستي پوسيده ترين نخ ها ست ، ستبرترين و محكم ترين و ديرپاترين زنجيرهاي پولادين را ، برشخصيتِِ « انسان » استوار مي سازد و جز به بهاي نيستي و مرگ گسسته نمي شود و بر نمي خيزد .

     اگر به معناي واژه ها - در امروزِ جامعه - نگاهي با تأمل داشته باشيم ، به خوبي و به زودي در خواهيم يافت كه چه تحولي در حالِ وقوع است . هر كسي كه اهل تأمل و دقت و قادر به تحليل باشد ، به خوبي تهي شدنِ واژگانِ فارسي را ، از معنايِ معهود و مرسوم و منظورِ خويش- در اكنونِ جامعه - در خواهد يافت و به پوچي الفاظي كه بام تا شام ، موردِ استفاده ي« خاص » و « عام » است ، خواهد خنديد .

     آن چه از آسمان مي آيد زميني است و هر زميني ، حاصلِ خويش را بَر مي دهد . خوشا سرزمين هاي سر سبز ، بارور و شكوفا . خوشا بي كراني ها ، بزرگي ها و بلنداي نگاهِ فرزانه گان و خوشا « انسان » و زندگي زميني او .

     آدميان چگونه مي توانند راجع به چيزي كه هرگز نديده ، لمس نكرده و آن را نشناخته اند ، اين گونه با قطع و يقين سخن به گويند ؟ انگار قلويِ ايشان است و خود زادنش را گواه بوده اند . تنها احمقان و ناآگاهان مي توانند - با چنان قطعيتي- سخن به گويند .

     فيلسوفان و متكلمانِ ايراني ، هنگامي كه پرده هاي آويخته را ديده اند ، در رسيدن و دريدنِ آن ها كوشش كرده اند و به هنگام - نيز- برآشفته از غوغاي عوام و نادرستي ها ، روي پوشيده اند . خوشا آن كه كلامي از ايشان شنيده باشد . اما چه بسياري از آن ها كه در همان گام هاي نخست و ميانه ، كوري و ناتواني خويش را ، در زنگار كلماتِ فريبنده نهفته اند و همواره ناداني خود را ، در هياهوي پيروان و دشنه هاي تعصب ، پنهان ساخته اند . كوچكي هم ايشان بود كه انسان را ، به « رَحم » برانگيخت .

    در شگفتم از آن كه : چگونه اهلِ سخن از خداي خويش مي خواهند ، تا آبرويِ ايشان را حفظ كند ؟ و مردمان نيز ، براين دعا آمين مي گويند . آيا لحظه اي نمي انديشند كه اين دعا ، بهترين گواه بر دو شخصيتي بودن ايشان ، پليدي باطن و فريبنده گي ظاهر و درخواست شركتِ خداوند در مكر و ظاهر آرايي و عدم افشاي زشتي هاي دروني و شخصيتي ايشان است ؟  

    زيستن با دو شخصيت ـ يا چند تا ؟ـ تنها بايسته ي آدمك هاي كوچك و زبون - يا مستأصل- است .

    آدمك ها زشتي و پليدي را حيواني مي پندارند و نيكي را روح خدا در كالبدِ آدمي مي نامند . اما من هيچ حيواني را نيافته ام كه بتواند چيزي را ، در خويش بيآرايد و پنهان سازد و اين تنها آدميانند كه از روح خدا كمك مي گيرند ، تا زشتي و عفونتِ خويش را پنهان سازند .  

    حيوان با « غرايزِ » خويش مي زِيد ، اما آدمك ها از « غرايزِ » خود شرم دارند و همواره آن ها را ، در لايه هايي از نيرنگ و ريا مي آرايند . گويا از زيستنِ خويش شرمگين و پشيمانند...  

    زندگي با « غريزه » گناهي است نابخشودني بر « انسان » و چنين آدمياني ، بايد كه برخويشتن به گريند ...  

    گيتي را زندان دانستن- يا زندان ساختن - بايسته ي مرگ انديشانِ شب روي است كه از زندگي و   انسان انتقام مي طلبند . و چه خوش فرموده است : اما اين كه او از ساخته هاي خويش انتقام مي گيرد ، گناهي به ضدِ « خوش ذوقي » است . (نيچه)  

    مي گويند : " خداوند بهترينِ مكر كنندگان است " اما قادرِ مطلق را ، چه نيازي به مكر است ؟ و مگر اراده يِ او را عينِ فعل نمي دانيد ؟ آن كه چون مي گويد : بشو مي شود ، چگونه دام مي گسترد ؟ آيا هنگامِ آن نرسيده است كه واژه ها را دوباره معنا كنيم ؟ ؟   

    ميراثِ گذشته گان ناداني و فريب است . دانايان را در اين مرزبوم اندك و تنها - يا بر دار - توان ديد .  

    آن كه بي مستي،ادعاي خدا كند : مست است يا دروغ گو ، يا كه از خدا هيچ نمي داند ...  

    ميوه ي " جاودانه گي "و شناختِ هستي كه انسان را به جرم خوردن از آن ، گناه كارِ ابدي دانسته و از بهشتِ خويش اخراج مي كنند ، اكنون در برابر آدمي رخ نموده است ... و خوشا معرفت هاي ربوده شده از خدايان . خوشا زندگي . خوشا انسان . فراخناي انديشه بر انسان مبارك باد ...  

     هيچ حقيقت واحدي جز زندگي زميني انسان وجود ندارد .

    منِ انديشه گر ، ضرورتِ فرداست 

    ستم تباه كننده ي هستي است . 

    چرا بودن ، در فردا بودن است . 

    هميشه زيباترين تجربه هاي امروز ، فردا را ساخته اند . 

    خويشتن را تقدير فردا بشناسيد تا در امروز زندگي كنيد . 

    زندگي كردن در امروز ، درك فرداست . 

    خود انديشي ، آفريننده گي است . 

    بخشنده گي ، غرور بودن است .

    با خود زيستن ، آموختن بي نيازي و آفريدنِ خويش است . 

    انكار و ترديد ، بزرگ ترين آفريننده گي هاست . 

    خانواده و زناشويي ، يادگار ادوار كودكي و نادانيِ آدميان پيشين است ولي « عشق » پديده ي آگاهي و شناخت و حاصل دوست داشتن ، خواستن و شاد بودنِ بالغان و فرهيخته گان است . عشق زندگي مي سازد و بي كراني ها را مي طلبد ، اما خانواده و زناشويي حاصلي از نفرت ، تجاوز ، اجبار و عادت را در پي خواهد داشت و كودكاني بيمار و ناتوان را ، به ميراث خواهد گذاشت . در عشق چيزي از جنون است و در زناشويي معنايي از سكون .

     واژه ها تا چه هنگام معناي خويش را بر نخواهند تافت ؟ و كلمات كي پرده خواهند افكند ؟

    آن كه نمي تواند در تنهائي با خويش باشد ، محكوم به مرگ است . 

    شناختن زيبايي ، اجبار هستي است . 

      ديشب جنازه ي اندرز را به گورستان مي بردم . اشتران مي گريستند و گورهايِ منتظر فرياد مي كردند . هنـگامي كـه پوستين كهنه ي پدران خويش را به خاك مي سپردم ، تنها هم ايشان را ازخانه ساختن در هجوم سيل و توفان - بر گسل هاي آشكار- سرزنش مي كردم . فردايِ آن شب ، برادران و خواهرانم با اكثريت قاطع ، به برج سازي در باغچه هاي خانه ي پدري رأي دادند . اكنون استخوان هاي لهيده ام - از عفونت گنداب ها - تمامي زندگي هاي نهاده را مي گريد .  

    تعريف هايِ جـزمـي و ايستـا از « آفرينش » همواره محكوم به نزديك ترين و قطعي ترين مرگ ها هستند .  

    انساني كه مرزها را مي شكند ايستايي را بر نمي تابد و توانِ كشف و شناخت زيبايي را دارد و چنين است كه همواره در حال شدن و بودن و دريافتن و گذشتن ، هيچ جزم و يقين ابدي را بر نخواهد تافت .  

    هيچ گاه « آفريدن » به معناي شناختِ « آفرينش » نبوده است . اما همواره كساني لذت آفريننده گي را مي چشند كه اصالت « زندگي » را ، دريافته باشند .  

    شناخت زندگي و انسان اجبار و ضرورتِ زيستن در اكنون است .

    كسي كه به بيداد تن مي دهد ، خود زندگي را انكار كرده است .

    شناختن هستي و انسان ، تنها روش ممكن براي زندگيِ كاميابِ انساني ، اما هرگز الزامِ همگاني نيست .  

    همواره جعلي ترين و خطرناك ترين تعريف ها از « آفرينش » و انسان ، جزمي ترينِ آن ها بوده اند و هستند .  

    كسي كه مي گويد : " اين و نه هيچ چيز ديگر " بزرگ ترين مانع رشد بوده و نارواترين و فريب آميزترين نگاه ها را - تنها با هدف حاكميت بر ديگران - ارائه خواهد كرد .  

    تا انسان و زندگي وجود دارد ، هيچ شناخت و تعريفي از هستي نمي تواند « كلام آخر » باشد ـ و دقيقا به همين دليل ـ هيچ شناختي نمي تواند و نبايد ادعاي جاودانگي داشته باشد . اين است كه هر گونه "جزم انديشي "محكوم به ايستايي و بطلان بوده وآبشخوري جز فريب و سلطه و ناداني ندارد .  

    براي هميشه بودن ، شايسته تر و گريز ناپذيرتر از تعريفي سازنده ، ويران گر ، خود انكار و خود آفرين و همواره در حالِ دگرگوني وجود ندارد .  

    كساني كه بتوانند زندگي و انسان را براساس شناختي خود باور و خود انكار تعريف كنند و لحظه هايِ در حال گرديدن و شدن را در آن بشناسند ، همواره آفريننده ترين انسان ها هستند .  

    هرچه به اوج نزديكتر شويم ، حضيض را بهترخواهيم ديد . اما برايِ بهتر ديدن بايستي همواره چشماني نافذ ، نگاهي شكافنده و شكوفا داشت و قدرت خلق و انكار هر فضيلتي را آموخت و تجربه كرد .  

    آن چه خود را تنها روايتِ آفرينش و سخنِ آخر مي داند و برايِ انسان ها « نيك و بد » را تعريف و تعيين مي كند ، نوع و ريشه اي از نيرنگ را در خويش پرورده و هم - درآغاز- دانائي و خِرد را ، بر مسلخ « غريزه » قربان خواهد كرد .

    هيچ گاه و هرگز هيچ حقيقتِ منحصري وجود نداشته و نمي تواند وجود داشته باشد ، زيرا همواره حقيقت ها هستند و زيبائي و زيبايان ، كه پي در پي به انكارِ خويش و آفريدن و تعريفِ روايت هايِ تازه و ديگرگون - از هستي - برمي خيزند .  

    كثرت و گوناگوني و دگرگوني ، شدن و بودن و آفريدن ، همواره بستر گريزناپذيرِ آفرينش و زندگي است .  

    زيبايي درآفرينندگي است كه معنا و تعريف مي شود و خلاقيت همواره نياز هستي و استمرارِ زندگي بوده است ، پيش از آن كه هيچ خدايي برآن فرمان راند .

    بگوئيد نيستم ، تا باشيد .  

    هنگامي كه بتوانيم « تنها » زندگي كنيم « آفريدن » را خواهيم آموخت .

    بگذاريد كودكان سخن به گويند ، خواهيد ديد كه مامِ طبيعت ـ اين زيبايِِ فريبنده و خشمگين ـ از شما مي گويد ...

     اخلاق نابودي است كه بودن را مي آموزد . اما تا نباشي چگونه مي تواني بودن را ـ حتا با قدرت بر انهدام زندگي ـ بيازمايي؟ چگونه ؟

    تا از همه چيز در نگذريم ، هيچ به كف نخواهيم آورد . اما چون از خويش تن گذشتيم ، در لحظه خواهيم زاد .

     ستم گري تنها آن نيست كه ديگران را قرباني كنيم . بيداد آن است كه انسان « خويش » را رها كند و به ناروائي تن بسپارد .

    برايِ دادگري ، هميشه بايد از بيداد گذشت .

     بي شناختِ هستي و انسان ، چگونه مي توان آن را تعريف و نقد كرد ؟؟ اما شناخت زندگي همواره الزام و ضرورت همگاني نبوده و نخواهد بود .

     بسياري از فيلسوفان و فرهيخته گان ، ياوه هاي بسيار گفته اند ، اما همواره براي درگذشتن از ياوه هاي بسيار ، در آغاز بايد روايات و تجربه هاي گوناگون را شناخت ، تا قادر به نقد و داوري آن ها گرديد ... بنابر اين گردونه يِ دريافت هايي كه هر روز خود را انكار مي كنند و همواره درحال دگرگوني و حركت و تازه گي هستند ، گريزناپذيرترين پديده ي حيات انساني ـ و نه غريزي ـ است ...

     امروزه هنگامي كه انديشه ها و افسانه هايِ اهلِ باور را مي خوانم و در آن تامل مي كنم ، در شگفت مي شوم كه چگونه روزي همين افسانه هايِ گاه يا بيشتر زشت و مصنوعي و تقلبي و كپي برابرِ اصل را ، مي خوانديم و به آن دل مي داديم و آن قصه ها را باور مي كرديم ؟ چگونه است كه بزرگان ما نيز چيزي از حقيقتِ خويش و جهان را درك نكرده بودند ؟ چه عمقِ جهل و ناد اني و بيماري بايد جامعه اي را فرا گرفته باشد كه قرن ها و نسل ها مردماني با ادعاي ِ فرهيخته گي ، خود و جامعه و جهان را توجيه كنند و گول به زنند و گول بخورند ؟ آخر چگونه ممكن است ، هزاران سال بگذرد و دانشمندان و فيلسوفانِ قوم و ملتي نتوانند " حقيقت " را دريابند ؟ يا اگر تك آدم هايي چيزي را دريافته اند ، نتوانند – يا اجازه نداشته باشند - آن را برايِ ديگراني كه تحتِ حاكميتِ فكري و فرهنگيِ ايشان قرار دارند ، بيان كنند و توضيح دهند ؟

     همواره بر پهن دشتي كه از آنِ گوناگوني ها و بزرگي هاست ، درود مي فرستم .

     هنگامي كه در كودكي از روستايِ پدرانم - به بهايِ بي خانماني و رنجي دراز - مي گريختم ، هرگز گمان نمي بردم كه كوچكيِ دامنه يِ زندگي و نگاه ، چگونه فضيلت هايِ انساني را ، در خويش دفن مي سازد و خود به جعل فضيلتِ توجيه گري هم چون « قناعت » بر مي خيزد .

    چگونه است كه شادكاميِ امروز را انكار و دريغ مي كنيم ، اما هم آن را وعده به فرد ا مي دهيم ؟

     انسان تنهاست و « تنها » خواهد ماند ، مگر آن كه عشق را بشناسد و خويش تن را بيابد .

    نگاهي كه اكثريت را محكوم و عوام و پيرو مي خواهد ، هرگز نمي تواند آزادي و آگاهي را برتابد و همواره با نيرنگ و دروغ آميخته خواهد ماند .

    آيا انسان را هم زادي است ؟ پس چگونه تنهايي و ناتواني خويش را ، خداوندي بر مي آورد « يگانه » چون خويش و تهي از ناتواني و همانندي و مرگ ؟

    هنگامي كه بزرگ ترين « بت » ها مي شكنند ، چه زود به كوچكي و پوچيِ تمامي پديده ها و ساختارهايِ فرودست پي مي بريم ، گويا هرگز هيچ بت و برگزيده اي و هيچ بند و كراني ، وجود نداشته است .

    هر كه بي مستي ادعاي خدا كند ، مست است يا دروغ گو ، يا كه از خدا هيچ نمي داند .